Tolkien ve Yapay Dilleri

İngiliz yazar, şair, filolog ve profesör ünvanlı bir akademisyen olan John Ronald Reuel Tolkien (1892-1973)  Hobbit, Yüzüklerin Efendisi ve Silmarillion gibi fantastik kurgu eserleriyle tanınır.
Bu eserlerinde, oluşturduğu kurgusal dünyalarda kullanılmak üzere yeni diller ve hatta yeni alfabeler icat etmiştir.

Tolkien, dil mucitlerinin en meşhur ve üretken olanlarından birisidir. Değişken derinliğe iye, bir dil bilgisi ve söz varlığı olan yirmiden fazla dil oluşturdu. Bu dillerin tam sayısının bilinmemesinin yanı sıra, pek çok dilbilimlik makalesi hala yayınlanmamıştır.

• Elf Dilleri ailesi ata-dil olarak adlandırılan bir ortak atadan (Primitive Quendian) türeyen bir dil öbeğidir. Dil ailesi 1910 yılında oluşturulmuş, Tolkien 1973 yılında ölene kadar üzerinde çalışmaya devam etmiştir. En az on beş Elfçe dil ve lehçenin dil bilgisi ve söz varlığını oluşturdu: Primitive Quendian ata-dil, Common Eldarin, Quenya, Goldogrin,Telerin, Sindarin, Ilkorin, Nandorin, Avarin.

•  Orta Dünyadaki İnsan Dilleri bir çoktu, ama Tolkien çoğunu zikretmekle yetinmiştir. Söz varlığı ve dil bilgileriyle en az üç dil geliştirmiştir: Taliska, Adûnaic ve Soval Pharë ('Ortak Dil'). İngilizce Westron olarak adlandırılan bu dil, Üçüncü Çağ'da Hobbitler ve İnsanlar tarafından konuşuluyordu. Daha az geliştirilen diğer insancıl diller: Dalish,Rohirric (Anglo-Saxon'larca temsil edilir), Rhovanion (Got'larca temsil edilir), Haladin, Dunlendish, Drûg, Haradrim, ve Easterling.

• Cücelerin gizli dili: Khuzdul. Aynı zamanda Iglishmêk olarak adlandırılan bir İşaret dili kullanıyorlardı.

• Entlerin dili: Entish.

• Valar dili: Valarin.

• Birinci Çağ'da Morgoth tarafından yaratılan Orkların dili

• Sauron tarafından kendi imparatorluğu için yaratılan Kara Dil.

• Üçüncü Çağ'da Ork'ların kullandığı birçok dil. (Genelde Kara Dil ve diğer dillerin sözlerinin bayağılaştırılmış, karma biçimlerinden oluşan diller)

Diğer yapay diller

1.     Naffarin tamamen Tolkien tarafından oluşturulan ilk yapay dildir.
2.     Gautisk Tolkien tarafından Undarhruiménitupp olarak adlandırılan "kaydedilmemiş" Germanik dil.
3.     Mágo/Mágol Macarca temelli bir dil.

Tolkien tarafından icat edilen alfabeler
1.     Rúmil'in Tengwar'ı ya da Sarati
2.     Gondolinic Runlar (Gondolin kentinde kullanılan runlar)
3.     Valmaric Yazı
4.     Andyoqenya
5.     Qenyatic
6.     Yeni İngilizce alfabesi
7.     "Goblin alfabe"si (The Father Christmas Letters de)
8.     Fëanor'un Tengwar'ı
9.     Daeron'un Cirth'i

Formula Lingua
www.formulalingua.com